ÇOCUKLARINIZA GÜZEL İSİM KOYUNUZ.Önce çocuklara İslami isim koymak gerekir. Bu her anne-babanın çocuğuna karşı olan görevlerinden biridir.Bir ismin güzel olması için mutlaka Kur’an-ı kerimde bulunması gerekmez.çocuğa verilecek ismin Arapça olması ya da bu ismin Kuran'da geçmesinin şart değildir, isim koyarken yadırganmayacak anlamlı olanların tercih edilmesi gerekmektedir "İsim koyarken dini bir merasim yoktur" baba ya da aile büyüklerinden birinin çocuk doğduğunda sağ kulağına ezan, sol kulağına ise kamet okumasının sünnettir."çoçuğunuza yadırganmayacak anlamlı isimler koyun".
Bir çocugun saglikli oldugunun en iyi göstergesi onun büyümesinin normal olmasidir. Normal büyüme için çocugun protein, yag, karbonhidratlar, vitaminler ve elementleri yeterli ve dengeli almasi gereklidir. Beslenme ve saglik arasinda karsilikli bir etkilesim vardir.
Beslenmesi yetersiz olan çocuklarin daha çok hastalandigi, her hastalik ataginin çocugun beslenmesini daha fazla bozdugu bilinmektedir. Çocuklarin gerek beden gerekse zihinsel gelisimlerinin yeterli olmasi yasamlarinin ilk günlerinden itibaren uygun beslenmeleriyle mümkün olmaktadir.
0-6 AYLIK SÜT ÇOCUGUNUN BESLENMESI
Bebeklerinizi ilk alti ay sadece anne sütü ile besleyiniz, çünkü anne sütü elde edilmesi en kolay, en ucuz, en güvenilir ve saglikli olan besindir. Içerigi sabit olmayip o annenin çocugunun yasina, fizyolojik durumuna uygun bir degisiklik gösterir. Besin maddelerini gereken miktar ve kalitede içeren süt, çocugu enfeksiyondan koruyan tek dogal bebek besleyicisidir. Her kosulda verilebilir. Hazirlama problemi yoktur. Uygun sekilde hazirlanmayan mamalar savunma sistemi yeterince gelismemeis bebeklerde enfeksiyon riskini arttirmaktadir. Anne sütü ile beslenme seker hastaligi, dis çürükleri, orta kulak iltihabi, allerjik hastaliklar ve ishalin önlenmesinde önemli bir faktördür. Anne sütüyle beslenen çocuklarin büyüme ve zihinsel gelisimleri, konusma ve matematiksel becerilerinin biberonla beslenen bebeklere oranla daha iyi oldugu bilinmektedir. Anne sütü sadece ideal bir besleyici degil süt çocugunu en ekonomik olarak besleme yoludur. Anne sütü yerine kullanilan mamalar anne sütünün yerini tutamadigi gibi aile ve ülkeye ekonomik yük getirmektedir.
Sevgili anneler, bebeginize dogumdan itibaren en az alti ay anne sütü veriniz. Böylece çocugunuzun saglikli ve dengeli gelisimini saglams olursunuz.
4-9 AYLIK BEBEGIN BESLENMESI
Ek gidalara altinci aydan sonra baslayiniz. Altinci aydan itibaren verdiginiz ek gidalarin anne sütünün tamamlayicisi oldugunu unutmayiniz. EK GIDALAR: Çocugu degisik tadlara alistiran, ileri yaslar için kolay yeme aliskanligi kazandiran, besleyici degeri yüksek, allerji yapma niteligi az olan besinlerdir. Besinler hazirlanmadan ve bebek beslenmeden önce eller mutlaka yikanmalidir. Besinleri hazirlarken kullanilan su ve gereçler temiz olmalidir. Ek gidalar kasikla veya bardakla verilmelidir.
Yeni deneyeceginiz besini çocuk açken, alisik oldugu yiyeceklerden önce veriniz. Ilk kez verilecek besinler haftada bir çesit olacak sekilde verilmelidir. Böylece bebegin yeni besine alismasi için zaman taninmis olur. Verilen besinlerin allerji yapip yapmadigina dikkat ediniz. Süphelenilen gida verilmedigi zaman belirtilerin geçip geçmedigini kontrol ediniz. Çocugunuzun sevmedigi yiyecekleri vermekte israr etmeyiniz. 1-2 gün sonra tekrar deneyiniz. Ek besinler tek ögün olarak az miktarda hazirlanmalidir. Çocugunuzun durumuna göre miktar ve ögün sayisi arttirilmalidir. Verilecek yiyecekler dogal ve taze ürünler kullanilarak hazirlanmalidir. Konserveler, dondurulmus yiyecekler, katki maddeli hazir besinler verilmemelidir. Hazirlanan besinler uzun süre oda isisinda bekletilmemelidir.
MEYVE SUYU : Ilk verilecek ek gidadir. Elma, havuç, seftali gibi meyvvelerin sulari, 1-2 tatli kasigindan baslanarak verilir ve her gün bir kasik arttirilarak 50 cc?ye ulasilir. (ilk 4 ayda anne sütü almayan bebeklerde 4. ayda baslanabilir).
Hazirlanisi : Meyveler iyice yikanir, kabuklari soyulur, cam rendede rendelenir. Temiz bir süzgeç veya tülbentle süzülerek suyu elde edilir. Meyve suyuna basladiktan 1-2 hafta sonra muz ve diger meyveler püre seklinde verilmemelidir. Meyve sularina asla seker eklenmemelidir.
MUHALLEBI : 5. ayindan itibaren (sebze püresinden 1-2 hafta sonra) baslanir. Genellikle aksam ögünü olarak verilmelidir.
Hazirlanisi : 1 su bardagi su, 1 tatli kasigi pirinç unu, 2 tatli kasigi mama, 1 tatli kasigi seker ile yapilir. Soguk suyun bir kismi ile pirinç unu iyice ezilir. Kalan su eklenir ve karistirilarak pisirilir. Indirdikten sonra seker eklenir.
Bebeginize ilk bir yil boyunca tercihen inek sütü vermeyiniz. Bu nedenle muhallebiyi bebegin yasina uygun mamalarla (formüllerle) hazirlayiniz.
SEBZE ÇORBASI : 4-6. ayda (meyva sularina basladiktan 1-2 hafta sonra) genellikle ögle ögününde 1-2 tatli kasigindan baslanarak ve yavas yavas arttirilarak verilir. Genellikle havuç, patates, kabak, kereviz gibi sebzelerden günlük olarak hazirlanir.
Hazirlanisi : 2 bardak su, 1 küçük boy havuç, 1 küçük boy patates, yarim kabak ve bir tatli kasigi pirinçle hazirlanir. Sebzeler iyice yikanip soyulduktan sonra haslanir. Iyice pistikten sonra, süzgeçten geçirilerek bir tatli kasigi sivi yag eklenerek sulu olarak verilir. 1-2 kasikla baslanir ve giderek kivam ve miktari arttirilir. Bir ögününü aldiktan sonra yesil yaprakli sebzeler (maydonoz, kereviz yapragi) ilave ediniz. Yesil yaprakli sebze ilave ettiginiz gün sebze çorbalarini günlük olarak hazirlayiniz. Bir yasina kadar ispanak eklenmemelidir. 6. aydan sonra sebze püresine önce findik, sonra ceviz büyüklügünde beyaz tavuk eti, 7. aydan itibaren 1 yemek kasigi kiyma ( üç kez çekilmis, yagsiz) veya kirmizi mercimek eklenebilir.
KAHVALTI : 8. aydan itibaren çocuk yukaridaki besinlere alistiktan sonra baslanir. Hazirlanisi: Süt, peynir, pekmez, ekmek ile hazirlanir. Formül süt içinde geceden suya konularak tuzu çikarilmis peynir ve reçel ezilir ve karisima ekmek içi konulur. Önce bir iki tatli kasigi baslanir ve miktari giderek arttirilir. 1 yasindan önce allerji yapma özelligi nedeniyle bal verilmemelidir. Bir süre sonra peynir, reçel, yag ve ekmek sütten ayri olarak verilmelidir. Yumurta: Sertlesecek kadar haslanmis yumurta sarisi 8. ayda bir çay kasigi olarak kahvaltiya eklenir, yavas yavas miktari arttirilir. Bir haftanin sonunda tam bir yumurta sarisi verilebilir. Yumurta sarisi alistirma döneminde kati daha sonra kayisi kivaminda verilir. Yumurtayi çig veya çok pismis (yumurta sarisi üzerinde gri halka olusmasin) vermeyiniz. Beyazini 9. aydan sonra veriniz.
YOGURT : Genellikle ara ögünü olarak verilir. Hazirlanisi: Süt kaynatilir, elin dayanabilecegi sicakliga kadar sogutulur. 1 litre süt içine bir kasik yogurt , 1-2 kasik sütle karistirilarak eklenir ve yavasça karistirilir. Hareket ettirmeksizin sicakligini koruyabilecek sekilde 3-4 saat bekletilir.
TAHILLI ÇORBALAR : (Mercimek, yogurtlu yayla , acisiz tarhana çorbalari) çocuga degisik tadlari ögretmek açisindan verilebilir.
KÖFTE : Sebze çorbasi ile birlikte baharatsiz hazirlanmis köfte 6-7. ayda verilebilir.
TAVUK : 6. aydan itibaren verilebilir. Balik ve karaciger: 8. ayda ögle ögünlerinde püre seklinde köfte ile degistirerek 10-15 günde bir kez olmak üzere verilebilir. Özellikle karaciger verilmesi gerekmez. Hazirlanisi: Kuzu, koyun, dana cigeri kullanilir. Karaciger az tuzlu suda haslanir, zari çikarilir ve izgarada pisirilir. Rendelenir veya makineden geçirilir.
KURU BAKLAGILLER : Kuru fasulye, mercimek, nohut ezilmis olarak 9. aydan sonra verilebilir. Çorbalara eklenebilir.
ÇAY : Besleyici hiçbir degeri olmayan çayin çocuk beslenmesinde yeri yoktur.Aksine diger besinlerin besleyici degerlerini azaltarak çocugunuza zarar verebilir.
8 aylik bebekte günlük beslenme örnegi :
1. Ögün (sabah) Kahvalti + anne sütü Ara ögün (kusluk) Meyva püresi(elma , seftali, muz)
2. Ögün (öglen) et + sebze mamasi + anne sütü (Et olarak 1 köfte veya tavuk ezmesi veya 5 tatli kasigi ciger ezmesi verilebilir.) Ara ögün (ikindi) yogurt + meyva püresi
3. Ögün (aksam) Formüla süt ile hazirlanmis muhallebi + anne sütü (Muhallebi yerine hazir unlu sütlü mamalarda verilebilir.) Gece anne sütü 1-2 kez verilebilir. Anne sütü verilemeyen durumlarda uygun hazirlanmis formula süt verilebilir. Sebze mamasi ve muhallebi ögünlerine önce az miktarda baslanir.Daha sonra bir kase (200-250 gram) olarak hazirlanir.
9-12 AY ARASI ÇOCUGUN BESLENMESI
Anne sütünün tamamlayicisi olan ek gidalarin, bu dönemde çocugunuz için asil besin özelligi tasidigini unutmayiniz. Çocugunuz için bu dönemde özel yiyecekler hazirlamaniza gerek yoktur. Yetiskinler için pisirilen tüm ev yemekleri (az yagli ve püreler halinde) bebege verilebilir.
ÖRNEK MENÜ:
Sabah : 1 bardak süt, 1 yumurta sarisi, 1 tatli kasigi reçel veya pekmez, 1 çay kasigi yag, 1 ince dilim ekmek veya 3-4 adet bisküvi.
Öglen : Meyva püresi, kiymali sebze püreleri, dolma içleri, sebzeli köfteler, kurubaklagil püreleri vs. Beraberinde 1 dilim ekmek içi yemek suyu ile birlikte.
Aksam : Muhallebi veya öglenin aynisi.
Çocugunuz bir yasina basinca aile sofrasina oturtunuz. Siz de destek olarak kendi yemesine izin veriniz. Bu yasta çocugunuzun günde bir bardak süt içmesine özen gösteriniz.
1-5 YAS ARASI ÇOCUGUN BESLENMESI
9. aydan sonra çocugun temel gidasi olmaktan çikan anne sütü 12-15 ay arasinda en geç 2 yasinda anne ve çocuk için uygun olan bir zamanda kesilmelidir. Çocuk 13-14 ayliktan itibaren kasik kullanmaya alistirilmalidir. Bir yasina dogru çocuk ailenin diger bireyleriyle sofraya oturtulmaya baslanabilir. Çocugun ayri bir tabagi olmali ve neyi ne kadar tüketecegine dikkat edilmelidir. En sik yapilan hatalardan biri, çocugu yemek suyu ile beslemektir. Hiç bir besleyici degeri olmayan bu beslenme biçimi uygulanmamalidir. Bu dönemde de çocuklar günde 4 ögün beslenmeli, temel besin gruplarindan (Süt ve sütlü gidalar; etler, yumurta, baklagiller, sebze ve meyvalar, unlu ve nisastali besinler) yeterli ve dengeli tüketilmelidir. Genellikle dengeli beslenme listesi su sekilde olmalidir:
1. Her gün yarim litre süt çocuklara verilmelidir. Süt her sekilde verilebilir. Sütün içerdigi kalsiyum çocuklarin gelisimi için çok önemlidir. Peynir ve yogurtta kalsiyum kaynagidir.
2. Her gün et veya baklagillerden 1-2?si listede olmalidir.
3. Her gün (düzenli et verilen çocuklarda gün asiri) bir yumurta verilmelidir.
4. Günde bir veya iki kez sebze verilmelidir.
5. Günde bir iki kez meyve yenmelidir. fazladan bir ögün meyve vermek sebzenin yerini tutabilir. Meyve sulari da meyve yerine geçebilir.
6. Günde 1-2 kez nisastali besinler ve üç dilim ekmek günlük beslenme listesinde bulunmalidir.
Çocuklara mümkün oldugu kadar erken dönemde kendi kendilerine çatal- kasik kullanarak yemek yemeleri ögretilmelidir. Her çesit sekerleme, pasta, kek, dondurma çocuklara sik verilmemesi gereken yiyeceklerdendir. Yemek aralarinda çocuga sekerleme vermek istahini kapatarak yetersiz beslenmesine yol açacagi gibi dis çürüklerine de sebep olur. Çocuklara çay, kahve verilmesi içerdikleri uyarici maddeler nedeniyle asiri sinirlilige neden olur. En iyi çözüm bu içecekleri çocuga tattirmamaktir. Bu dönemde çocuklar agiz ve dis sagligi konusunda egitilmelidirler. 1.5-2 yasindaki bir çocuk bir dis firçasina sahip olmalidir. Bu yasta henüz dis macununa gerek yoktur. Dis macunu kullanmaya 3 yasindan itibaren baslanmalidir.
Yazar:
Dr. Çigdem Arikan, Dr. Mustafa Bakir
Beslenmesi yetersiz olan çocuklarin daha çok hastalandigi, her hastalik ataginin çocugun beslenmesini daha fazla bozdugu bilinmektedir. Çocuklarin gerek beden gerekse zihinsel gelisimlerinin yeterli olmasi yasamlarinin ilk günlerinden itibaren uygun beslenmeleriyle mümkün olmaktadir.
0-6 AYLIK SÜT ÇOCUGUNUN BESLENMESI
Bebeklerinizi ilk alti ay sadece anne sütü ile besleyiniz, çünkü anne sütü elde edilmesi en kolay, en ucuz, en güvenilir ve saglikli olan besindir. Içerigi sabit olmayip o annenin çocugunun yasina, fizyolojik durumuna uygun bir degisiklik gösterir. Besin maddelerini gereken miktar ve kalitede içeren süt, çocugu enfeksiyondan koruyan tek dogal bebek besleyicisidir. Her kosulda verilebilir. Hazirlama problemi yoktur. Uygun sekilde hazirlanmayan mamalar savunma sistemi yeterince gelismemeis bebeklerde enfeksiyon riskini arttirmaktadir. Anne sütü ile beslenme seker hastaligi, dis çürükleri, orta kulak iltihabi, allerjik hastaliklar ve ishalin önlenmesinde önemli bir faktördür. Anne sütüyle beslenen çocuklarin büyüme ve zihinsel gelisimleri, konusma ve matematiksel becerilerinin biberonla beslenen bebeklere oranla daha iyi oldugu bilinmektedir. Anne sütü sadece ideal bir besleyici degil süt çocugunu en ekonomik olarak besleme yoludur. Anne sütü yerine kullanilan mamalar anne sütünün yerini tutamadigi gibi aile ve ülkeye ekonomik yük getirmektedir.
Sevgili anneler, bebeginize dogumdan itibaren en az alti ay anne sütü veriniz. Böylece çocugunuzun saglikli ve dengeli gelisimini saglams olursunuz.
4-9 AYLIK BEBEGIN BESLENMESI
Ek gidalara altinci aydan sonra baslayiniz. Altinci aydan itibaren verdiginiz ek gidalarin anne sütünün tamamlayicisi oldugunu unutmayiniz. EK GIDALAR: Çocugu degisik tadlara alistiran, ileri yaslar için kolay yeme aliskanligi kazandiran, besleyici degeri yüksek, allerji yapma niteligi az olan besinlerdir. Besinler hazirlanmadan ve bebek beslenmeden önce eller mutlaka yikanmalidir. Besinleri hazirlarken kullanilan su ve gereçler temiz olmalidir. Ek gidalar kasikla veya bardakla verilmelidir.
Yeni deneyeceginiz besini çocuk açken, alisik oldugu yiyeceklerden önce veriniz. Ilk kez verilecek besinler haftada bir çesit olacak sekilde verilmelidir. Böylece bebegin yeni besine alismasi için zaman taninmis olur. Verilen besinlerin allerji yapip yapmadigina dikkat ediniz. Süphelenilen gida verilmedigi zaman belirtilerin geçip geçmedigini kontrol ediniz. Çocugunuzun sevmedigi yiyecekleri vermekte israr etmeyiniz. 1-2 gün sonra tekrar deneyiniz. Ek besinler tek ögün olarak az miktarda hazirlanmalidir. Çocugunuzun durumuna göre miktar ve ögün sayisi arttirilmalidir. Verilecek yiyecekler dogal ve taze ürünler kullanilarak hazirlanmalidir. Konserveler, dondurulmus yiyecekler, katki maddeli hazir besinler verilmemelidir. Hazirlanan besinler uzun süre oda isisinda bekletilmemelidir.
MEYVE SUYU : Ilk verilecek ek gidadir. Elma, havuç, seftali gibi meyvvelerin sulari, 1-2 tatli kasigindan baslanarak verilir ve her gün bir kasik arttirilarak 50 cc?ye ulasilir. (ilk 4 ayda anne sütü almayan bebeklerde 4. ayda baslanabilir).
Hazirlanisi : Meyveler iyice yikanir, kabuklari soyulur, cam rendede rendelenir. Temiz bir süzgeç veya tülbentle süzülerek suyu elde edilir. Meyve suyuna basladiktan 1-2 hafta sonra muz ve diger meyveler püre seklinde verilmemelidir. Meyve sularina asla seker eklenmemelidir.
MUHALLEBI : 5. ayindan itibaren (sebze püresinden 1-2 hafta sonra) baslanir. Genellikle aksam ögünü olarak verilmelidir.
Hazirlanisi : 1 su bardagi su, 1 tatli kasigi pirinç unu, 2 tatli kasigi mama, 1 tatli kasigi seker ile yapilir. Soguk suyun bir kismi ile pirinç unu iyice ezilir. Kalan su eklenir ve karistirilarak pisirilir. Indirdikten sonra seker eklenir.
Bebeginize ilk bir yil boyunca tercihen inek sütü vermeyiniz. Bu nedenle muhallebiyi bebegin yasina uygun mamalarla (formüllerle) hazirlayiniz.
SEBZE ÇORBASI : 4-6. ayda (meyva sularina basladiktan 1-2 hafta sonra) genellikle ögle ögününde 1-2 tatli kasigindan baslanarak ve yavas yavas arttirilarak verilir. Genellikle havuç, patates, kabak, kereviz gibi sebzelerden günlük olarak hazirlanir.
Hazirlanisi : 2 bardak su, 1 küçük boy havuç, 1 küçük boy patates, yarim kabak ve bir tatli kasigi pirinçle hazirlanir. Sebzeler iyice yikanip soyulduktan sonra haslanir. Iyice pistikten sonra, süzgeçten geçirilerek bir tatli kasigi sivi yag eklenerek sulu olarak verilir. 1-2 kasikla baslanir ve giderek kivam ve miktari arttirilir. Bir ögününü aldiktan sonra yesil yaprakli sebzeler (maydonoz, kereviz yapragi) ilave ediniz. Yesil yaprakli sebze ilave ettiginiz gün sebze çorbalarini günlük olarak hazirlayiniz. Bir yasina kadar ispanak eklenmemelidir. 6. aydan sonra sebze püresine önce findik, sonra ceviz büyüklügünde beyaz tavuk eti, 7. aydan itibaren 1 yemek kasigi kiyma ( üç kez çekilmis, yagsiz) veya kirmizi mercimek eklenebilir.
KAHVALTI : 8. aydan itibaren çocuk yukaridaki besinlere alistiktan sonra baslanir. Hazirlanisi: Süt, peynir, pekmez, ekmek ile hazirlanir. Formül süt içinde geceden suya konularak tuzu çikarilmis peynir ve reçel ezilir ve karisima ekmek içi konulur. Önce bir iki tatli kasigi baslanir ve miktari giderek arttirilir. 1 yasindan önce allerji yapma özelligi nedeniyle bal verilmemelidir. Bir süre sonra peynir, reçel, yag ve ekmek sütten ayri olarak verilmelidir. Yumurta: Sertlesecek kadar haslanmis yumurta sarisi 8. ayda bir çay kasigi olarak kahvaltiya eklenir, yavas yavas miktari arttirilir. Bir haftanin sonunda tam bir yumurta sarisi verilebilir. Yumurta sarisi alistirma döneminde kati daha sonra kayisi kivaminda verilir. Yumurtayi çig veya çok pismis (yumurta sarisi üzerinde gri halka olusmasin) vermeyiniz. Beyazini 9. aydan sonra veriniz.
YOGURT : Genellikle ara ögünü olarak verilir. Hazirlanisi: Süt kaynatilir, elin dayanabilecegi sicakliga kadar sogutulur. 1 litre süt içine bir kasik yogurt , 1-2 kasik sütle karistirilarak eklenir ve yavasça karistirilir. Hareket ettirmeksizin sicakligini koruyabilecek sekilde 3-4 saat bekletilir.
TAHILLI ÇORBALAR : (Mercimek, yogurtlu yayla , acisiz tarhana çorbalari) çocuga degisik tadlari ögretmek açisindan verilebilir.
KÖFTE : Sebze çorbasi ile birlikte baharatsiz hazirlanmis köfte 6-7. ayda verilebilir.
TAVUK : 6. aydan itibaren verilebilir. Balik ve karaciger: 8. ayda ögle ögünlerinde püre seklinde köfte ile degistirerek 10-15 günde bir kez olmak üzere verilebilir. Özellikle karaciger verilmesi gerekmez. Hazirlanisi: Kuzu, koyun, dana cigeri kullanilir. Karaciger az tuzlu suda haslanir, zari çikarilir ve izgarada pisirilir. Rendelenir veya makineden geçirilir.
KURU BAKLAGILLER : Kuru fasulye, mercimek, nohut ezilmis olarak 9. aydan sonra verilebilir. Çorbalara eklenebilir.
ÇAY : Besleyici hiçbir degeri olmayan çayin çocuk beslenmesinde yeri yoktur.Aksine diger besinlerin besleyici degerlerini azaltarak çocugunuza zarar verebilir.
8 aylik bebekte günlük beslenme örnegi :
1. Ögün (sabah) Kahvalti + anne sütü Ara ögün (kusluk) Meyva püresi(elma , seftali, muz)
2. Ögün (öglen) et + sebze mamasi + anne sütü (Et olarak 1 köfte veya tavuk ezmesi veya 5 tatli kasigi ciger ezmesi verilebilir.) Ara ögün (ikindi) yogurt + meyva püresi
3. Ögün (aksam) Formüla süt ile hazirlanmis muhallebi + anne sütü (Muhallebi yerine hazir unlu sütlü mamalarda verilebilir.) Gece anne sütü 1-2 kez verilebilir. Anne sütü verilemeyen durumlarda uygun hazirlanmis formula süt verilebilir. Sebze mamasi ve muhallebi ögünlerine önce az miktarda baslanir.Daha sonra bir kase (200-250 gram) olarak hazirlanir.
9-12 AY ARASI ÇOCUGUN BESLENMESI
Anne sütünün tamamlayicisi olan ek gidalarin, bu dönemde çocugunuz için asil besin özelligi tasidigini unutmayiniz. Çocugunuz için bu dönemde özel yiyecekler hazirlamaniza gerek yoktur. Yetiskinler için pisirilen tüm ev yemekleri (az yagli ve püreler halinde) bebege verilebilir.
ÖRNEK MENÜ:
Sabah : 1 bardak süt, 1 yumurta sarisi, 1 tatli kasigi reçel veya pekmez, 1 çay kasigi yag, 1 ince dilim ekmek veya 3-4 adet bisküvi.
Öglen : Meyva püresi, kiymali sebze püreleri, dolma içleri, sebzeli köfteler, kurubaklagil püreleri vs. Beraberinde 1 dilim ekmek içi yemek suyu ile birlikte.
Aksam : Muhallebi veya öglenin aynisi.
Çocugunuz bir yasina basinca aile sofrasina oturtunuz. Siz de destek olarak kendi yemesine izin veriniz. Bu yasta çocugunuzun günde bir bardak süt içmesine özen gösteriniz.
1-5 YAS ARASI ÇOCUGUN BESLENMESI
9. aydan sonra çocugun temel gidasi olmaktan çikan anne sütü 12-15 ay arasinda en geç 2 yasinda anne ve çocuk için uygun olan bir zamanda kesilmelidir. Çocuk 13-14 ayliktan itibaren kasik kullanmaya alistirilmalidir. Bir yasina dogru çocuk ailenin diger bireyleriyle sofraya oturtulmaya baslanabilir. Çocugun ayri bir tabagi olmali ve neyi ne kadar tüketecegine dikkat edilmelidir. En sik yapilan hatalardan biri, çocugu yemek suyu ile beslemektir. Hiç bir besleyici degeri olmayan bu beslenme biçimi uygulanmamalidir. Bu dönemde de çocuklar günde 4 ögün beslenmeli, temel besin gruplarindan (Süt ve sütlü gidalar; etler, yumurta, baklagiller, sebze ve meyvalar, unlu ve nisastali besinler) yeterli ve dengeli tüketilmelidir. Genellikle dengeli beslenme listesi su sekilde olmalidir:
1. Her gün yarim litre süt çocuklara verilmelidir. Süt her sekilde verilebilir. Sütün içerdigi kalsiyum çocuklarin gelisimi için çok önemlidir. Peynir ve yogurtta kalsiyum kaynagidir.
2. Her gün et veya baklagillerden 1-2?si listede olmalidir.
3. Her gün (düzenli et verilen çocuklarda gün asiri) bir yumurta verilmelidir.
4. Günde bir veya iki kez sebze verilmelidir.
5. Günde bir iki kez meyve yenmelidir. fazladan bir ögün meyve vermek sebzenin yerini tutabilir. Meyve sulari da meyve yerine geçebilir.
6. Günde 1-2 kez nisastali besinler ve üç dilim ekmek günlük beslenme listesinde bulunmalidir.
Çocuklara mümkün oldugu kadar erken dönemde kendi kendilerine çatal- kasik kullanarak yemek yemeleri ögretilmelidir. Her çesit sekerleme, pasta, kek, dondurma çocuklara sik verilmemesi gereken yiyeceklerdendir. Yemek aralarinda çocuga sekerleme vermek istahini kapatarak yetersiz beslenmesine yol açacagi gibi dis çürüklerine de sebep olur. Çocuklara çay, kahve verilmesi içerdikleri uyarici maddeler nedeniyle asiri sinirlilige neden olur. En iyi çözüm bu içecekleri çocuga tattirmamaktir. Bu dönemde çocuklar agiz ve dis sagligi konusunda egitilmelidirler. 1.5-2 yasindaki bir çocuk bir dis firçasina sahip olmalidir. Bu yasta henüz dis macununa gerek yoktur. Dis macunu kullanmaya 3 yasindan itibaren baslanmalidir.
Yazar:
Dr. Çigdem Arikan, Dr. Mustafa Bakir
0 yorum:
Yorum Gönder